انجیر برگ کمانچه که در اصطلاح علمی به آن «فیکوس لیراتا» گفته می‌شود، یک درختچه استوایی از خانواده انجیر است که برگ‌های پهن و همیشه سبز دارد. در کشورهای آمریکایی این گیاه آپارتمانی محبوبیت زیادی دارد و بین 2 تا 4 متر هم رشد می‌کند. البته این گیاه آپارتمانی را در گلخانه‌های روباز مخصوص نگهداری می‌کنند تا همیشه سبز بماند و ارتفاع آن بیشتر شود. به ندرت پیش می‌آید که انجیر برگ کمانچه گل یا میوه دهد. ساقه‌های آن شیره زیادی دارند که گاهی پوست گیاه را تحریک کرده و از آن بیرون می‌زنند.
فیکوس لیراتا چیست؟
این گیاه در مناطق گرمیسیری و در غرب و مرکز آفریقا رشد می‌کند. قد آن بین 18 تا 30 متر رشد می‌کند و ساقه آن حالت ایستاده و گلدانی دارد. البته از آن به عنوان یک درختچه زینتی نیز استفاده می‌شود. اگر در مناطق گرم و خشک کشور زندگی می‌کنید، تبریک می‌گوییم چون فیکوس لیراتا با آب و هوای شهر شما سازگاری دارد. البته در شهریارکاکتی این گیاه آپارتمانی به نحوی مراقبت و نگهداری می‌شود که بعد از خرید شما، بتوانید به راحتی در آپارتمان خود از آن نگهداری کنید و نگران زرد شدن یا خراب شدن برگ‌های فیکوس خود نباشد.
نام این گیاه از نوعی انجیر خوراکی به نام فیکوس گرفته شده است و لقب lyrate نیز به معنای لیر یا شکل برگ‌های گیاه است. در آفریقا فیکوس لیراتا انجیر هم می‌دهد. انجیر برگ کمانچه به نور غیر مستقیم و یا سایه نیاز دارد. رطوبت خاکی گلدان باید به اندازه کافی باشد. این گیاه خاک‌های اسیدی را ترجیح می‌دهد و اگر بیش از حد آن را آبیاری کنید، خیلی سریع حساسیت نشان می‌دهد.
فیکوس لیراتا در رطوبت نسبی بالاتر از 55 درجه فارنهایت بهترین عملکرد را دارد. بهتر است این گیاه را در فضای باز نگهداری کنید.
نکاتی که باید در مورد فیکوس لیراتا بدانید
برای مراقبت از گیاه آپارتمانی انجیر برگ کمانچه باید چند نکته مهم را بدانید:
سمی بودن گیاه
فیکوس لیراتا یک گیاه سمی است که نباید برگ‌های آن با دهان انسان، گربه یا سگ تماس داشته باشد. در این صورت باعث مسمومیت شده و تحریک دهان، ترشح بیش از حد آب دهان و استفراغ را به دنبال دارد. تماس برگ‌های این گیاه نیز با پوست باعث خارش و قرمزی شده و نباید به آن دست بزنید. زمان هرس کردن حتما از دستکش استفاده کنید.
بیماری‌های فیکوس لیراتا
حشرات، بیماری و سایر مشکلاتی که در گیاهان آپارتمانی وجود دارد، به ندرت در انجیر برگ کمانچه دیده می‌شود. فلس، شته، حشرات آردآلو، تریپس و کنه‌های عنکبوتی از جمله حشراتی هستند که همیشه سعی دارند به گیاهان آپارتمانی نزدیک شوند. بنابراین باید مراقب باشید به فیکوس شما نزدیک نشوند. همچنین ممکن است این گیاه آپارتمانی دچار بیماری قارچی یا باکتریایی شود که در نتیجه دریافت بیش از حد آب و زهکشی نشدن گلدان است.
اگر برگ‌ها زرد و سوخته شدند، به این معناست که گلدان را در معرض نور مستقیم آفتاب قرار داده‌اید. همانطور که در شرایط نگهداری از فیکوس گفته شد، این گیاه باید در محیط با نور غیر مستقیم قرار بگیرد.
حتما بخوانید: علت زرد شدن برگ سانسوریا چیست؟
نوسان دمای اتاق هم باعث ایجاد لکه‌های قهوه‌ای در فیکوس می‌شود و اگر زیاد یا کم به آن آب دهید، ریزش برگ‌ها را به دنبال دارد.
تکثیر انجیر برگ کمانچه با برش ساقه
یک نکته مهم دیگر در رابطه با رشد و تکثیر فیکوس لیراتا، برش زدن نوک یا ساقه‌ای به اندازه حداقل 15 سانتیمتر یا بیشتر از گیاه است. بدون ریشه زدن هم ممکن است برگ‌های آن خیلی زود پژمرده شوند. بنابراین ساقه را در آب قرار دهید تا ریشه بزند و سپس آن را در گلدان دیگری بکارید.
فیکوس انواع مختلف لیراتا، فیکوس لیراتا مینیاتوری، فیکوس بلک و فیکوس ابلق را دارد که همگی با همین روش تکثیر می‌شوند.
غبارپاشی فیکوس لیراتا
اگر می‌خواهید به گلدان خود هدیه بدهید، بهترین کار غبارپاشی و گرفتن و گرد و غبار از روی برگ‌های این گیاه آپارتمانی است. انجیر برگ کمانچه برگ‌های پهن و بزرگی دارد که اگر از گرد و غبار پوشیده شوند، قادر به نفس کشیدن نیست. بینی خود را بگیرید تا متوجه شوید گیاه زیبای خانه‌تان چه می‌کشد!
برای تمیز کردن این گیاه یک لیوان آب ولرم را با نصف فنجان شیر ترکیب کنید. ابتدا یک پارچه مرطوب بردارید و برگ‌ها را تمیز کنید. سپس پارچه تمیز دیگری را بردارید و به این محلول بزنید و سپس برگ‌های فیکوس لیراتا را تمیز کنید. اجازه ندهید گرد و غبار مانع از فتوسنتز گیاه شود.
نیاز داشتن به رطوبت
وقتی از رطوبت صحبت می‌کنیم، منظور فقط لیوان آبی که به پای گلدان می‌ریزید، نیست. بلکه باید فضای اتاقی که گلدان در آن قرار گرفته است، رطوبت کافی داشته باشد. به هر حال این گیاه بومی مناطق مرطوب استوایی است که باید در اتاقی با شرایط مرطوب رشد کند. اگرچه این اندازه رطوبت در محیط خانه‌های ایرانی (جز مناطق شمال و جنوب کشور) وجود ندارد، اما می‌توانید با دستگاه بخور رطوبت لازم برای رشد انجیر برگ کمانچه را فراهم کنید.
در پایان
فیکوس لیراتا به عنوان یک گیاه لوکس محسوب می‌شود که در زیبایی دکوراسیون منزل یا فضای کار شما تاثیر زیادی دارد. البته نکات زیادی برای مراقبت از این گیاه وجود دارد که به برخی از مهم‌ترین آن‌ها در این مطلب پرداخته شد. اگر برای نگهداری این گیاه تجربیاتی دارید که به آن اشاره نشده است، با ما درمیان بگذارید.
